Παρασκευή 21 Μαρτίου 2014

Μύθοι του Αισώπου

ΜΥΘΟΙ ΤΟΥ ΑΙΣΩΠΟΥ





Ο Αίσωπος ήταν αρχαίος Έλληνας μυθοποιός και Μυθογράφος. Θεωρείται ιδρυτής του λογοτεχνικού είδους που σήμερα ονομάζεται παραβολή ή αλληγορία. Για τη ζωή του δεν υπάρχουν ακριβείς και συγκεκριμένες πληροφορίες, από πολλούς μάλιστα αμφισβητείται ακόμη και η ύπαρξή του.


Είναι ο διασημότερος από τους αρχαίους μυθοποιούς, αναμφισβήτητος πατέρας του αρχαίου μύθου. Θεωρείται επίσης ο κορυφαίος της λεγόμενης διδακτικής μυθολογίας. Αξίζει επίσης να σηΗ γέννησή του τοποθετείται τον 7ο αιώνα π.Χ, η δράση του όμως τον 6ο αιώνα π.Χ. και Όπως ακριβώς και με τον Όμηρο πολλές πόλεις και χώρες ερίζουν θέλοντάς τον δικό τους: τόπος καταγωγής του αναφέρεται η Φρυγία, ενώ σύμφωνα μ' άλλους γεννήθηκε στη Σάμο ή τη Θράκη, τις Σάρδεις, την Αίγυπτο ή και άλλες περιοχές της Αφρικής, όπως την Αιθιοπία, στηριζόμενοι στο ότι στις ιστορίες του εμφανίζονται ζώα άγνωστα τότε στην Ευρώπη και την Αφρική[2]. Ο μεγάλος αριθμός των τόπων αυτών δικαιολογείται και από τα πολλά ταξίδια που φέρεται να έκανε ο Αίσωπος.


Μεταγενέστερες μαρτυρίες τον αναφέρουν να παίρνει μέρος στο συμπόσιο των Επτά σοφών και να ελέγχει με την ευφυολογία και τη σοφία του τους λόγους τους[3]. Επίσης τον φέρουν στις Σάρδεις στην αυλή του βασιλιά Κροίσου, του οποίου ήταν ευνοούμενος και σύμβουλος.


O Αίσωπος ήταν ταπεινής καταγωγής (ο θρύλος τον παρουσιάζει ως κακόμορφο) και πραγματικό τέρας ασχήμιας: μαυριδερός, καμπούρης, τραυλός, κοντόλαιμος, στραβοπόδης με μύτη πλακουτσωτή και κεφάλι τριγωνικό, αλλά παράλληλα ήταν ευφυέστατος[4]. Παρ' ότι όσο ζούσε ήταν δούλος, οι Αθηναίοι του στήσανε αργότερα ανδριάντα, για να δείξουν έτσι ότι κάθε άνθρωπος αξίας, πρέπει, ανεξάρτητα από τη καταγωγή του να τιμάται.


Ο Αίσωπος γεννήθηκε κατά πάσα πιθανότητα, από οικογένεια δούλων, το 625 π.Χ., στο Αμόριο της Φρυγίας, ήταν δούλος του φιλόσοφου Ιάδμονα[5], έζησε στη Σάμο, ταξίδεψε στην Αίγυπτο και την Ανατολή και πέθανε στους Δελφούς, όπου είχε σταλεί από το βασιλιά Κροίσο γα να λάβει χρησμό του μαντείου το 560 π.Χ. Κατηγορήθηκε για ιεροσυλία και καταδικάστηκε σε θάνατο από ιεροδικαστές. Γκρεμίστηκε δε από τη κορφή του Παρνασσού[6]. Οι εκδοχές ως προς τους λόγους του θανάτου του, είναι αρκετές και διαφορετικές.


Σύμφωνα λοιπόν με μια εκδοχή, στάλθηκε από τον Κροίσο με προσφορές δώρων στο ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, όπου, βλέποντας τις απάτες των εκεί ιερέων και την απληστία τους, τους κατηγόρησε με σαρκαστικό τρόπο. Εκείνοι, τότε, αποφάσισαν να τον θανατώσουν με δόλο. Πήραν λοιπόν από το ιερό του ναού μια χρυσή φιάλη και την έκρυψαν μες στις αποσκευές του. Στη συνέχεια τον κατηγόρησαν για κλέφτη κι ιερόσυλο. Έτσι με τη σκηνοθετημένη κατηγορία τον καταδίκασαν σε θάνατο και τον σκότωσαν ρίχνοντας τον στον γκρεμό από την κορυφή του Παρνασσού, Υάμπεια. Αμέσως μετά τον θάνατό του έπεσε πείνα και δυστυχία στον τόπο.


Με βάση μία άλλη εκδοχή, ο Αίσωπος ήταν δούλος κάποιου κτηματία που τον χρησιμοποιούσε σαν βοσκό. Μια μέρα, που είδε τον επιστάτη να χτυπά άδικα έναν άλλο δούλο, έτρεξε να τον βοηθήσει κι έτσι ο επιστάτης για να τον εκδικηθεί τον κατηγόρησε στον κτηματία, που τον πήγε στην αγορά τηςΕφέσσου για να τον πουλήσει. Εκεί, τον αγόρασε ο σοφός Ξάνθος από τη Σάμο, που εκτίμησε το έξυπνο βλέμμα του και τον πήρε μαζί του σα δούλο. Μαζί του άρχισε να ταξιδεύει και να γνωρίζει τον κόσμο. Στη συνέχεια ο Ξάνθος τον πούλησε στον επίσης Σάμιο σοφό Ιάδμονα. Αυτός εκτιμώντας τα πνευματικά χαρίσματά του και κυρίως την σοφία και την ευφυΐα του, τον απελευθέρωσε.


Κάποτε έφτασε και στη περιοχή των Δελφών κι επισκέφθηκε το περίφημο Μαντείο. Ο Αίσωπος ειρωνεύτηκε τους ιερείς ότι μαντεύουν για να πλουτίζουν, και τους κατοίκους, ότι αντί να καλλιεργούν τα κτήματά τους και να φροντίζουν τα ζώα τους ζούσαν από τ' αφιερώματα των προσκυνητών. Αυτό του το θράσος εξόργισε τους ιερείς του Μαντείου οι οποίοι τον παγίδεψαν, βάζοντας ένα χρυσό ποτήρι στις αποσκευές του και κατόπιν τον κατηγόρησαν για κλέφτη κι ιερόσυλο. Έτσι τον δίκασαν άδικα και τον καταδίκασαν σε θάνατο, ρίχνοντας τον από τις κορυφές των Φαιδριάδων, κάποια απόκρημνα βράχια, στον Παρνασσό[6].


Σύμφωνα με τη παράδοση, ο Απόλλωνας τιμώρησε την αδικία τους στέλνοντας στους κατοίκους των Δελφών μεγάλη πείνα και λιμό, που θέρισε πολλούς κατοίκους. Αυτοί τότε για να εξιλεωθούν, έστησαν μια μαρμάρινη στήλη προς τιμήν του Αισώπου...





Πρωταγωνιστές στους μύθους του Αισώπου είναι, κατά το πλείστον, ορισμένα ζώα, όπως η αλεπού, ο λύκος, το λιοντάρι, το ελάφι κ.ά. Κυρίως είναι διάλογοι μεταξύ ζώων που μιλούν κι ενεργούν σαν άνθρωποι, ενώ υπάρχουν και μερικοί με ανθρώπους ή θεούς. Πρόκειται για μικρά οικιακά αφηγήματα, διατυπωμένα με μεγάλη συντομία. Ο χαρακτήρας τους είναι ηθικοδιδακτικός, συμβολικός κι αλληγορικός. Οι Μύθοι αυτοί έχουν ιδιαίτερη χάρη, θαυμαστή απλότητα κι άφταστη διδακτικότητα. Είναι παρμένοι από τη καθημερινή ζωή και τη φύση. Είχε τη μοναδική ικανότητα να δίνει στα ζώα ανθρώπινες ιδιότητες, ψυχή και λαλιά, σε τέτοιο βαθμό που να θεωρείς ότι οι μύθοι του ήταν κάποτε η πραγματικότητα και όλα αυτά που διηγείται έχουν συμβεί. Βασικό χαρακτηριστικό των διηγήσεών του ήταν το επιμύθιο το οποίο ήταν εύληπτο για τα παιδιά και το λαό.






Πέμπτη 20 Μαρτίου 2014

Στο περιβόλι των λαών

ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Αναρτήσαμε ένα μεγάλο χάρτη της Ευρώπης όπου τα παιδιά προσπάθησαν να εντοπίσουν την Ελλάδα. Εξηγήσαμε στα παιδιά τι είναι ήπειρος , πόσοι ήπειροι υπάρχουν και ποιες οι ονομασίες τους.
Σχηματίσαμε στο πάτωμα με τα στεφάνια τους 5 ολυμπιακούς κύκλους, όπου εξηγήσαμε στα παιδιά ότι ο καθένας αντιπροσωπεύει και μια ήπειρο. Γράψαμε σε καρτελάκια τις ηπείρους και το καθένα έπρεπε να τοποθετηθεί στο ανάλογο στεφάνι.




Ο Μύθος της Ευρώπης!

Δευτέρα 3 Μαρτίου 2014

Χαρταετοί








Η ιστορία του χαρταετού έχει βαθιές ρίζες στην αρχαία Κίνα περίπου τα 2400 χρόνια ζωής. Λένε ότι οι Κινέζοι εμπνεύστηκαν και έφτιαξαν τον χαρταετό ¨όταν είδαν το πανί μιας βάρκας να σκίζεται από τον άνεμο ή το καπέλο ενός αγρότη που εξαφανίστηκε στα χωράφια. 

Οι κινέζικοι χαρταετοί δεν ήταν χάρτινοι αλλά μεταξωτοί και είχαν την μορφή δράκου. Πάνω τους έδεναν χαρτάκια όπου έγραφαν τις επιθυμίες τους, τις ευχές τους ή τις αρρώστιες, τις συμφορές και τις έστελναν μακρυά. Έβαζαν ακόμη και φλογέρες να σφυρίζουν για να διώχνουν τα κακά πνεύματα.Σιγά σιγά άρχιζαν να τους διακοσμούν με εντυπωσιακά σχέδια και να τους πετούν για διασκέδαση. Μια από τις πιο εντυπωσιακές γιορτές με χαρταετούς που ''χορεύουν'' στους αιθέρες πραγματοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια στη Βόρεια Ινδία, για την υποδοχή της άνοιξης, με εντυπωσιακές τελετές που έχουν τις ρίζες τους στην ινδουιστική μυθολογία. Για τον ίδιο λόγο, στη Λαχώρη του Πακιστάν κάθε Φεβρουάριο γίνονται πανηγυρικές εκδηλώσεις, που επαναφέρουν στη μνήμη παγανιστικές συνήθειες του παρελθόντος.

Στην Ευρώπη παρουσιάστηκε τον 9ο με 10ο αιώνα μ.χ χάρη στις συναλλαγές με Απω Ανατολή. Ο Χαρταετός έφθασε στην Ελλάδα πρώτα από τα λιμάνια Ανατολής (Σμύρνη-Χίο-Κωνσταντινούπολη), τα λιμάνια της Επτανήσου, της Σύρας, των Πατρών και ακολούθησαν τα αστικά κέντρα, όπου μπορούσε κανείς να αγοράσει σπάγκο και χρωματιστό χαρτί.

Αλλά και στην ελληνική αρχαιότητα, ο χαρταετός δεν ήταν άγνωστος. Αναφέρεται ότι ο αρχιμηχανικός Αρχύτας του Τάραντα -4ος αι. π. Χ.- χρησιμοποίησε στην αεροδυναμική του τον αετό, ενώ υπάρχει και ελληνικό αγγείο της κλασικής εποχής με παράσταση κόρης, η οποία κρατά στα χέρια της μια μικρή λευκή σαΐτα (είδος αετού) με το νήμα της, έτοιμη να την πετάξει.
Πιθανότατα βέβαια, τα πειράματα ή τα παιχνίδια των Αρχαίων Ελλήνων με τους "αετούς" θα πρέπει να γίνονταν με πανί τουλάχιστον ως το Μεσαίωνα, καθώς η χώρα μας δεν διέθετε σε αφθονία το χαρτί.




Φεβ272014

John George Brown

11 πίνακες διάσημων ζωγράφων με θέμα το χαρταετό

Χαρταετός - Henri Lebasque

Χαρταετός - Henri Lebasque
Τρία παιδιά του Richard Arkwright με χαρταετό -Joseph Wright of Derby - 1791Πορτρέτο δύο αγοριών με ένα χαρταετό - George Romney

Πορτρέτο δύο αγοριών με ένα χαρταετό - George Romney
Τρία παιδιά του Richard Arkwright με χαρταετό -Joseph Wright of Derby - 1791
two-peasant-boy-with-a-kiteΣκυλιά κυνηγούν χαρταετό - Carl Reichert
Σκυλιά κυνηγούν χαρταετό - Carl Reichert
Πετώντας Χαρταετούς - John George Brown - 1867
Πετώντας Χαρταετούς - John George Brown - 1867












πέταγμα χαρταετών στη Montmartre - William James Glackens - 1906
πέταγμα χαρταετών στη Montmartre - William James Glackens - 1906
Πετώντας τον χαρταετό -Robert Gemmell Hutchison R.S.A. R.S.W. - 1907
Πετώντας τον χαρταετό -Robert Gemmell Hutchison R.S.A. R.S.W. - 1907
αγόρι πετάει χαρταετό Frederick McCubbin - 1909
αγόρι πετάει χαρταετό Frederick McCubbin - 1909
Ο χαρταετός -Ignacio Pinazo Camarlench
Ο χαρταετός -Ignacio Pinazo Camarlench
Ο χαρταετός - Francisco Jose de Goya y Lucientes - 1777-1778
Ο χαρταετός - Francisco Jose de Goya y Lucientes - 1777-1778
                                              Υδρα με χαρταετούς 1980 Ν Χατζηκυριάκου- Γκίκα


Μπορούμε να επινοήσουμε διάφορα παιχνίδια βλέποντας αυτούς τους πίνακες. Επιλέγουμε έναν πίνακα σχολιάζουμε τα χρώματα που χρησιμοποίησε ο ζωγράφος. Τα παιδιά κλείνουν τα μάτια και ονομάζουν 2-3 αντικείμενα που θυμούνται από τον πίνακα. Μετράνε πόσοι χαρταετοί πετάνε ψηλά στον ουρανό, πόσα είναι τα πουλιά. 

Έργα Ελλήνων ζωγράφων με χαρταετούς εδώ

Τα παιδιά μπορούν να ζωγραφίσουν έναν χαρταετό που πετά πάνω από θάλασσα και να μάθουν τους στίχους της Ν. Κάντζου

                                              Μόλις φυσήξει αεράκι
                                               Ξεκινώ το ταξιδάκι
                                               Ψαλίδα, άστρο, αετός
                                               Πετώ ψηλά καμαρωτός